ΕΙΔΗΣΕΙΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΤΑΞΙΔΙΑ, ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Διεθνή ΝέαΟικονομία

Αδύναμο το δολάριο, ισχυρότερο το ευρώ σταθερά υψηλά ο χρυσός το 2021

Αδύναμο το δολάριο, ισχυρότερο το ευρώ σταθερά υψηλά ο χρυσός το 2021

Χαμηλές οι αποδόσεις των αμερικανικών και γερμανικών ομολόγων βραχυπρόθεσμης διάρκειας

Ανάλυσις του ΚΑΘΗΓΗΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ Α. ΜΟΥΡΜΟΥΡΑ

Όπως όλα δείχνουν, τα μέτρα για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας της νόσου του κορονοϊού που βρίσκεται σε εξέλιξη, ειδικά σε Βόρεια Αμερική και Ευρώπη (π.χ. γενικευμένα lockdown, μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης κ.λπ.) δυστυχώς θα συνεχιστούν και στις αρχές του επομένου έτους. Το αποτέλεσμα του πρώτου γενικευμένου lockdown τον Μάρτιο ήταν να καταγραφεί το δεύτερο τρίμηνο του 2020 η μεγαλύτερη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας σε παγκόσμιο επίπεδο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τόσο στις αναπτυγμένες οικονομίες όσο και στις αναπτυσσόμενες.

Για το σύνολο του έτους, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις του ΔΝΤ (World Economic Outlook, Οκτώβριος 2020) , η παγκόσμια οικονομία θα σημειώσει ύφεση της τάξεως – 4.4% (ΗΠΑ: – 4.3%, Ευρωζώνη (ΕΖ) : – 8.3% , ΗB: -9.8%, Ιαπωνία: -7.3%, Κίνα: +1.9%). Για το επόμενο έτος 2021, η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να φτάσει το + 5.2%, μια ανάπτυξη άνιση και ανομοιόμορφη τύπου μάλλον ( ΗΠΑ: +3.1% , EZ: +5.2%, ΗΒ: +5,9%, Ιαπωνία: +2.3%). 

Mόνο η Κίνα από τις G20 χώρες προβλέπεται να έχει ανάπτυξη τύπου V, με ρυθμό + 8.2% το 2021, εάν και υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι γύρω από την δυναμική της οικονομικής της ανάκαμψης Το παγκόσμιο εμπόριο αναμένεται να συρρικνωθεί το 2020 κατά 10% κυρίως λόγω των διαταραχών στην εφοδιαστική αλυσίδα και να αυξηθεί κατά 8% το επόμενο έτος. Το παγκόσμιο χρέος στις αναπτυγμένες οικονομίες αναμένεται να ανέλθει στο 125% του ΑΕΠ το 2021, 20% υψηλοτέρα σε σχέση με την προ-πανδημίας περίοδο (στοιχεία ΔΝΤ).

Οι κίνδυνοι το 2021

Τρεις είναι – πέραν των γεωπολιτικών – οι μείζονες καθοδικοί κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία το 2021. Πρώτον, η αβεβαιότητα γύρω από την αποτελεσματικότητα και μαζικότητα των εμβολίων ( η αποδοχή τους από τον γενικό πληθυσμό αλλά και η άνιση πρόσβαση των χώρων σε αυτά) θα προσδιορίσει σε μεγάλο βαθμό το χρονικό “πότε;” στην επίτευξη της  “ανοσίας της αγέλης” (herd immunity) , και θα αποτελέσει τον καταλύτη που θα ξεκλειδώσει τις θετικές προσδοκίες καταναλωτών και επενδυτών, την κινητικότητα και την επιστροφή στην κανονικότητα για την πραγματική οικονομία. Δεύτερονη αβεβαιότητα γύρω από τις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Μεγάλης Βρετανίας γύρω από το Brexit με ή χωρίς συμφωνία. Πέραν του άμεσου αρνητικού αντίκτυπου στο ρυθμό μεγέθυνσης το 2021 ( έως και -2% στο ΗΒ και έως -1% στην ΕΖ), προβληματίζει για το μέλλον, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία μέχρι την 31η Δεκεμβρίου, ανάμεσα στα άλλα, η υποβάθμιση που θα ακολουθήσει για την Βρετανία σε καθεστώς “third party” στις μεταξύ τους εμπορικές συναλλαγές, το γεγονός ότι πολλές μελλοντικές διμερείς συμφωνίες με σημαντικούς της εταίρους (π.χ. Ιαπωνία) ίσως βρεθούν στον αέρα, μιας και είχαν ως προϋπόθεση μία, έστω μερική, συμφωνία μεταξύ ΗΒ–ΕΖ. Τέλος, η εκλογή Biden στις ΗΠΑ δεν ευνοεί ιδιαίτερα τη Βρετανία για συνομολόγηση ικανοποιητικής διμερούς συμφωνίας. Τρίτον, το σοβαρό ενδεχόμενο ενός διαιρεμένου Κογκρέσου (με τους Ρεπουμπλικάνους να διατηρούν τον έλεγχο της Γερουσίας και τους Δημοκρατικούς τον έλεγχο στη Βουλή των Αντιπροσώπων) θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το άμεσο δημοσιονομικό πακέτο του 2021 της διακυβέρνησης Biden με σημαντικές επιπτώσεις στο ρυθμό ανάπτυξης την επόμενη και μεθεπόμενη χρονιά, βάζοντας επιπλέον σε “ομηρία” την ομαλή εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής για ολόκληρη την θητεία του στο Λευκό Οίκο.

Ευρωζώνη

Καθώς οι συνολικές απώλειες για την παγκόσμια οικονομία θα ξεπεράσουν τα 28 τρις δολάρια για την περίοδο 2020 – 2025, είναι κρίσιμη η συνέχιση όλη την επόμενη χρονιά και ίσως και την μεθεπόμενη, της δημοσιονομικής και νομισματικής στήριξης της πραγματικής οικονομίας και της απασχόλησης από τις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες (ΚΤ). Σχετικά με τις ΚΤ θα πρέπει να εξακολουθήσουν κατά την εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής τους να υποστηρίζουν τις ευνοϊκές χρηματοπιστωτικές συνθήκες κι εάν/όταν προκύψει πρόβλημα να μην επιτρέψουν τη δημιουργία νέων επεισοδίων κρίσης χρέους, όπως στην ΕΖ το 2011 – 2012. Ας σημειωθεί ότι με βάση την προθεσμιακή καμπύλη επιτοκίων, τόσο η Fed όσο η ΕΚΤ και η Τράπεζα της Αγγλίας δεν αναμένεται να αυξήσουν τα βασικά τους επιτόκια στα επόμενα 5 έτη, ενώ εκτιμάται ότι θα παραμείνουν στα ίδια η και σε χαμηλότερα επίπεδα.

Αναλυτικότερα για την ΕΚΤ, μετά και την πρόσφατη (10/12/2020) επανεξέταση ( recalibration) του συνόλου των εργαλείων νομισματικής της πολιτικής, εκτιμώ ότι η επόμενη μεγάλη κίνησή της θα έρθει με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της αναθεώρησης της Στρατηγικής για τον Πληθωρισμό ( Inflation Strategy Review 2020 -2021) τον Ιούνιο του 2021, όπου ακολουθώντας τα χνάρια της αναθεώρησης της Στρατηγικής  για τον Πληθωρισμό της Fed,  θα προκύψει μια ακόμα πιο διευκολυντική  νομισματική πολιτική και πλαίσιο εφαρμογής της για την ΕΖ ( ανάμεσα σε άλλα κι  ένας συμμετρικός στόχος για τον πληθωρισμό),  μιας και οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό παραμένουν σε υποτονικά επίπεδα, μακράν του στόχου 2% ( πρόβλεψη για 1% το 2021, 1.1% το 2022 και δομικό πληθωρισμό 1.2% το 2023).

Στο δημοσιονομικό πεδίο, πολλά έχουν γραφτεί για τα οφέλη από το Ταμείο Ανάκαμψης (750 δις ευρώ) και τον καινοτόμο τρόπο χρηματοδότης αυτού, μια πρώτη μορφή αμοιβαιοποίησης του χρέους στην ΕΖ και έτσι για λόγους οικονομίας του χώρου, δεν θα επεκταθώ εδώ περισσότερο. Από την άλλη μεριά, ενώ οι δημοσιονομικοί κανόνες στην Ευρωζώνη έχουν ανασταλεί για να επιτραπεί στις κυβερνήσεις των χωρών – μελών η αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πρωτοφανούς υγειονομικής κρίσης, εκτιμώ, ότι θα ήταν σκόπιμη και χρήσιμη η  αναθεώρηση κι αυτών των κανόνων, λαμβάνοντας υπόψιν την νέα πραγματικότητα στην μετά – πανδημική εποχή (αναθεώρηση του 3% στόχευσης του ονομαστικού ελλείματος , ένας νέος ρόλος για τον ESM, νέα εργαλεία χρηματοδότησης, κ.λπ. )

Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει, στην νέα τάξη πραγμάτων που διαμορφώνεται μετά την πανδημία, να βγει “μπροστά” και να επιδιώξει έναν αυξημένο γεωπολιτικό ρόλο στην διεθνή σκηνή, διεκδικώντας κάτι περισσότερο από τον διαχρονικό της ρόλο ως “soft power, π.χ. στο πεδίο της κλιματικής αλλαγής, στην αναζήτηση ενός στρατηγικού ρόλου και δράσης για τις εμπορικές και άλλες σχέσεις με την υπερδύναμη του 21ου αιώνα Κίνα και την ΝΑ Ασία, ή ακόμη στοχεύοντας σε έναν αναβαθμισμένο ρόλο για το ευρώ ως παγκόσμιο νόμισμα (αποθεματικό και στις διεθνείς συναλλαγές), ποσώ δε μάλλον, όταν μπροστά μας ξεδιπλώνεται ήδη ένα νέο πεδίο ανταγωνισμού (με προέλευση από την Κίνα) με την άφιξη των ψηφιακών εθνικών νομισμάτων (digital fiat).

Αγορές

Κλείνοντας και σχετικά με  την πορεία των διεθνών κεφαλαιαγορών (κρατικά ομόλογα , συνάλλαγμα, χρυσός) σημειώνουμε τα εξής: Στην αμερικανική αγορά ομολόγων, εκτιμάται ότι οι αποδόσεις στην λήξη κρατικών ομολόγων βραχυπρόθεσμης διάρκειας θα παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα, ενώ αντίθετα οι αποδόσεις στην λήξη των μακροπροθέσμων  ομολόγων, επηρεαζόμενες κυρίως από τον ρυθμό ανάπτυξης, τα δημοσιονομικά ελλείματα και τις πληθωριστικές προσδοκίες θα κινηθούν ανοδικά εν μέσω έντονης μεταβλητότητας (επηρεάζοντας την κλίση της καμπύλης των επιτοκίων, bear steepener). Στη δε ΕΖ εκτιμάται ότι οι αποδόσεις των γερμανικών κρατικών ομολόγων θα παραμείνουν στα πολύ χαμηλά επίπεδα που έχουν διαμορφωθεί, ενώ τα spreads των ομολόγων της ευρωπεριφέρειας είναι πιθανόν να συρρικνωθούν ακόμα περεταίρω.

Πριν εξετάσουμε την αγορά συναλλάγματος και πιο συγκεκριμένα την ισοτιμία ευρώ – δολαρίου, ένα γενικότερο σχόλιο. Αποτελεί ένα μακροοικονομικό παζλ της πανδημίας η χαμηλή μεταβλητότητα στην διεθνή αγορά συναλλάγματος, στην οποία αγορά, ιστορικά, σε περιόδους μεγάλης αβεβαιότητας είχαμε μια έντονη μεταβλητότητα (volatility). Στα 4 – 5 επιχειρήματα που φιλοδοξούν να ερμηνεύσουν το πιο πάνω παζλ, κυρίαρχο είναι αυτό που ο Keneth Rogoff αναφέρει ως “η παράλυση της συμβατικής νομισματικής πολιτικής” (υπονοώντας μια μακρά περίοδο πολύ χαμηλών επιτοκίων, συμβάλλοντας έτσι σε αυτό που οι οικονομέτρες αποκαλούν volatility clustering). Εκτιμάται ότι στην διακυβέρνηση Biden το δολάριο θα παραμείνει αδύναμο έναντι του ευρώ εξαιτίας υψηλών αμερικανικών ελλειμάτων στο δημοσιονομικό και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, δεδομένης και,  όπως προβλέπεται, της ακόμη πιο χαλαρής νομισματικής πολιτικής της Fed. Σε αντίθεση με το 2013 που η μεταβολή της διμερούς ισοτιμίας €/$ ήταν αποτέλεσμα “της εμπιστοσύνης στο ευρώ”, σήμερα έχουμε ένα καθαρά αδύναμο δολάριο ( πτώση 6% έναντι του ευρώ από την αρχή του έτους).

Τέλος, όσον αφορά τον χρυσό (ενισχύθηκε κατά 15% το τελευταίο εξάμηνο, διατηρώντας την ανοδική τάση που είχε από τα μέσα του 2019), παρόλες τις διορθωτικές κινήσεις το τελευταίο διάστημα, εκτιμάται ότι η τιμή του χρυσού θα διατηρηθεί μεσοπρόθεσμα σε υψηλά επίπεδα καθώς, εάν και η ομίχλη της αβεβαιότητας γύρω από την λήξη της πανδημίας θα διαλυθεί αργά η γρήγορα, θα διατηρηθεί όμως το κλίμα επιφυλακτικότητας στους επενδυτές γύρω από τις προοπτικές ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας και τον πληθωρισμό

Πηγη estianews.gr

Related posts

Ηλεκτρικό ρεύμα: Ράλι τιμών αύξηση 34% μέσα σε μία ημέρα στην Ελλάδα λόγω της Ουκρανίας

Newsroom

Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping πρότεινε επίσημα το «σφράγισμα» των ανθρώπων παγκοσμίως με barcode «πιστοποίησης εμβολίου» για τον κορωνοϊό!

Newsroom

Χ.Ακάρ: «Αιγαίο και Κύπρος μας ανήκουν»! – Θράσος μετά την αποδοχή από την Αθήνα των εξωφρενικών όρων της Άγκυρας

Newsroom