Διαχρονικό και επίκαιρο αποδεικνύεται το κείμενο που ακολουθεί, για τις μέρες που διανύουμε και τον διαχωρισμό της κοινωνίας που επιχειρείται, σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους.
Συμπληρωματικά μόνο θα αναφέρουμε και τη φράση «Διαίρει και βασίλευε».
Θα έχετε προσέξει ότι πολύ συχνά οι πολιτικοί ηγέτες, τσιράκια (υπηρέτες) του Κυρίου Καπιταλιστή της παραγωγής και του χρήματος, χρησιμοποιούν παροιμίες ποιμενικής προέλευσης για να σχολιάσουν μια κατάσταση ή να στείλουν κάποιο μήνυμα.
Ο Γ. Αβέρωφ είχε πει ότι όποιο πρόβατο φεύγει από το μαντρί, το τρώει ο λύκος για να σχολιάσει την αποσκίρτηση κάποιου βουλευτή από το κόμμα.
Ο Κώστας Καραμανλής απέφυγε να απαντήσει ερωτήσεις των δημοσιογράφων με την παροιμία μην ξύνεστε στη γκλίτσα του τσοπάνη (Καθημερινή, 22/01/06)
Ενώ την ίδια παροιμία χρησιμοποίησε και ο υπουργός Μ. Χρυσοχοΐδης (Ελευθεροτυπία, 17/11/09). Αναρωτιέται λοιπόν κανείς: γιατί οι ηγέτες μας καταφεύγουν στη χρήση ποιμενικών παροιμιών;
Η απάντηση δεν είναι δύσκολη.
Θεωρούν τους υποτελείς Παραγωγούς ως λογικά πρόβατα, ως ένα κοπάδι υποτελών, τους εαυτούς τους δε βοσκούς λογικών προβάτων, ποιμένες λαών. Την ίδια αντίληψη κυριαρχεί και στον χριστιανισμό: ο ιερέας είναι πνευματικός ποιμήν, ενώ οι ιερείς της Καθολικής Εκκλησίας είναι γνωστοί ως πάστορες, που σημαίνει «βοσκοί, ποιμένες».
Σήμερα θα ασχοληθούμε με μια πολύ σημαντική ποιμενική παροιμία, ο φόβος φυλάει τα έρμα, διότι είναι πολύ σημαντική μιας και συμπυκνώνει τόσο τη στρατηγική του Κυρίου Καπιταλιστή όσο και την πνευματική και ψυχολογική κατάσταση των υποτελών Παραγωγών. Και θα υποστηρίξω ότι ο φόβος ο προέρχόμενος από τον εκφοβισμό είναι ένας τρόπος διάλυσης, αποτροπής της σύναψης σχέσεων συνεργασίας και αλληλεγγύης μεταξύ των υποτελών.
Ποια είναι τα έρμα, τα έρημα;
Τα έρμα, τα έρημα είναι τα ζώα που εκτρέφουμε (τα έρημα ζώα >τα έρημα, πρβλ. πλατεία οδός > πλατεία, λαϊκή αγορά > λαϊκή). Γιατί όμως χαρακτηρίζονται έρημα; Τι άλλο χαρακτηρίζεται με αυτό τον τρόπο; Τα γηρατειά και τα ξένα. Το έρημο, το απομονωμένο, το απόμακρο, είναι συνώνυμο της θλίψης, της αδυναμίας, της δυσφορίας, του θανάτου. Τα έρμα τα ζώα είναι τα ζώα τα κακόμοιρα, τα αδύναμα, τα ανίσχυρα, αυτά που πρόκειται να σφαγιαστούν αφού πρώτα επί χρόνια πολλά θα μας δίνουν το γάλα τους και το μαλλί τους.
Τα έρμα όμως δεν είναι μόνο τα ζώα εκτροφής αλλά είναι και οι υποτελείς Παραγωγοί του κοινωνικού πλούτου. Σε αυτούς αναφερόμαστε όταν μεταχειριζόμαστε αυτή την παροιμία. Θα μου επιτρέψετε να παραθέσω την ερμηνεία της από το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών: η πιθανότητα ενδεχόμενης τιμωρίας δρα αποτρεπτικά, ακόμα κι όταν δεν υπάρχει άμεσος, ορατός κίνδυνος αποκάλυψης μιας παράνομης πράξης. Καταπληκτικό!
Πριν την σχολιάσουμε, θα ήθελα να κάνω μια σύντομη παρέκβαση και να στρέψω την προσοχή μου στην ταύτιση των ζώων εκτροφής με τους υποτελείς. Η ταύτιση αυτή είναι μια αντίληψη που ανάγεται στις απαρχές του δυτικού πολιτισμού, στον γενέθλιο τόπο του, την Ιλιάδα. Εδώ, οι στρατιωτικοί ηγέτες, οι ήρωες, οι αριστοκράτες, χαρακτηρίζονται ως ποιμένες λαών ενώ πολύ συχνά, πάντα σε παρομοιώσεις, το πλήθος των ανώνυμων πολεμιστών του αντιπάλου στρατού συγκρίνονται με τα αγελαία ζώα, αιγορπόβατα και αγελάδες, τα οποία κατασπαράσσει το λιοντάρι ή οι λύκοι, δηλαδή οι ήρωες. Η αντίληψη αυτή επιβιώνει μέχρι τις μέρες μας αλλά ένας πολύ σπουδαίος σταθμός της είναι τα πολιτικά έργα του Πλάτωνα, η Πολιτεία, ο Πολιτικός και οι Νόμοι, όπου οι υποτελείς χαρακτηρίζονται τρόφιμοι και η πολιτική ως ανθρωποβοσκητική (ανθρωπονομική). Στη Πολιτεία, ο Πλάτωνας υποστηρίζει ότι ο καλύτερος τρόπος να αποτραπεί η κατάλυση της Κυριαρχίας είναι η οργάνωση της κοινωνίας με πρότυπο το μαντρί – οι υποτελείς θα υποβιβαστούν στην κατάσταση του ζώου εκτροφής, με τους ηγέτες (φιλόσοφοι-βασιλείς) να κρατούν το ρόλο του βοσκού και τον στρατό (φύλακες) το ρόλο του τσομπανόσκυλου.
Να σημειώσουμε ακόμα ότι αυτή η θεμελιώδης αντίληψη του δυτικού πολιτισμού δεν έτυχε του ενδιαφέροντος και της προσοχής που της αξίζει, με μόνες εξαιρέσεις τον Γκι Ντεμπόρ (Κοινωνία του θεάματος) και του Μ. Φουκό με τις απόψεις του περί της βιοπολιτικής και την βιοεξουσίας.
Η παροιμία όμως δεν εστιάζει μόνο στην ταύτιση των ζώων της στάνης με τους υποτελείς. Υποδεικνύει ότι ο φόβος είναι φύλακάς τους. Έτσι, η παρουσία του βοσκού/ανθρωποβοσκού και του τσομπανόσκυλου/κατασταλτικών μηχανισμών δεν είναι τόσο απαραίτητη. Γιατί όμως ο φόβος είναι φύλακας; Και πώς προκαλείται;
Ο φόβος είναι φύλακας
Διότι ο φόβος παραλύει τα ζώα/υποτελείς, τα αδρανοποιεί και επομένως τα πειθαρχεί και τα αδρανοποιεί. Η μόνη του σκέψη είναι η επιβίωση, η αποτροπή της τιμωρίας, η αποφυγή κάθε σκέψης και πρακτικής για την κατάλυση της σχέσης μεταξύ του ποιμένα και των ζώων. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αποφύγουν κάθε απόπειρα συνεργασίας ομαδικής/συλλογικής.
Τι φοβούνται;
Φοβούνται την πραγματοποίηση των απειλών και των εκφοβισμών του ποιμένα/κυρίου: τη χρήση της βίας, από τον ξυλοδαρμό μέχρι τη σφαγή. Ο Κύριος Καπιταλιστής γνωρίζει ότι η νίκη, δηλαδή η καθυπόταξη και φόνος, δεν μπορεί να εξασφαλιστεί χωρίς τον εκφοβισμό του αντιπάλου και τον χρησιμοποιεί για να τιθασεύσει, δαμάσει, τόσο τα ζώα όσο και τους υποτελείς.
Ο βασικός σκοπός του εκφοβισμού των υποτελών είναι η αποτροπή σύναψης σχέσεων συμβίωσης, συνεργασίας και αλληλεγγύης, όπως ακριβώς γίνεται στο μαντρί.
Το κείμενο αναρτήθηκε πρώτη φορά στις 28 Φεβρουαρίου 2011, Πηγή εδώ
