Συνέντευξη: Βιβή Βουτσελά «Με ενοχλεί που δεν υπάρχει οργάνωση στη δισκογραφία , ένα πιο υγιές πλαίσιο δηλαδή που θα βοηθούσε πιο εύκολα να προβληθεί μεγαλύτερο κομμάτι της δουλειάς μας».

 

Λίγα λόγια για την Βιβή Βουτσελά

Η Βιβή Βουτσελά μεγάλωσε σε καλλίφωνη οικογένεια με αγάπη για το δημοτικό τραγούδι. Παράλληλα με τις Πανεπιστημιακές Σπουδές  στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ξεκινά το τραγούδι και το χορό. Έρχεται στην Αθήνα και συνεχίζει τις σπουδές της στη βυζαντινή μουσική και το κλασσικό τραγούδι. Παράλληλα ξεκινά συνεργασία με σχήματα και γνωστούς τραγουδιστές ρεμπέτικης και παραδοσιακής μουσικής. Έχει συνεργαστεί με Σωματεία και Συλλόγους Μικρασιατών και Σμυρναίων  , με το Μουσείο Μπενάκη κι έχει τραγουδήσει στο εξωτερικό. Τα τελευταία πέντε χρόνια διευθύνει χορωδίες και διδάσκει παραδοσιακό τραγούδι. Κορυφαία στιγμή στο κομμάτι διδασκαλίας χορωδιών, η πρόσκληση από την Προεδρία της Ελληνικής Δημοκρατίας να πλαισιώσει με Χορωδία και ορχήστρα, συναυλία προς τιμήν του Σίμωνα Καρά, στην ιδιαίτερη του πατρίδα, τον Αύγουστο του 2016. Έχει χαρακτηρισθεί  η αντιπροσωπευτικότερη Σμυρναίικη φωνή της νεότερης γενιάς.

 

 

Η ερμηνεύτρια Βιβή Βουτσελά  είναι ένα κορίτσι της επαρχίας. Τι έχει να θυμάται από τα παιδικά της χρόνια ;

Η καταγωγή των γονιών μου είναι από τη Βόρεια Εύβοια. Εγώ μεγάλωσα στη Νότια και Κεντρική Εύβοια ,λόγω πολλαπλών μεταθέσεων του πατέρα μου. Από Αλιβέρι,Κάρυστο Ερέτρια που πέρασα τα παιδικά μου χρόνια έχω τις καλύτερες αναμνήσεις. Ομορφιά παντού. Πολλά ταξίδια από Νότια προς Βόρεια Εύβοια, που συνοδεύονταν από μουσική στο αμάξι, το οποίο θεωρώ πως είναι και ο χώρος που μυήθηκα στο να ακούω μουσική. Σε εκείνη την εποχή οφείλεται και η τάση μου να θεωρώ τα ταξίδια κάτι απαραίτητο για την ζωή του ανθρώπου. Οι πρώτες μου πολύ έντονες αναμνήσεις που δεν έχουν σχέση με τη μουσική, είναι όταν σε εκδρομές στο δημοτικό σχολείο ,πηγαίναμε στους αρχαιολογικούς χώρους και στο μουσείο της Ερέτριας.

Είναι ίσως η συγκλονιστικότερη εμπειρία της ζωής μου αυτή. Είχα μαγευτεί με το γεγονός ότι οι άνθρωποι είχαν φύγει από τη ζωή αλλά είχαν αφήσει ίχνη που εγώ μπορούσα να παρατηρώ για ώρες. Αυτή είναι μια ακόμη συνήθεια που κράτησα από την παιδική μου ηλικία, τα μουσεία. Όταν πηγαίνω πρώτη φορά σε ένα μέρος το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να επισκεφθώ το μουσείο, την πινακοθήκη εφ όσον υπάρχουν. Αλλά το ίδιο κάνω και στην Αθήνα όπου ζω. Μπορώ να επισκεφτώ ένα μουσείο πολλές φορές. Κάθε φορά είναι μοναδική. Δεν έχει να κάνει τόσο με την έννοια της πληροφόρησης όλο αυτό, όσο με το χτήσιμο της προσωπικής μου σχέσης με το χωρίο χρόνο και την αντίληψη μου ότι η τέχνη μπορεί να υπάρχει παντού ,ανεξαρτήτως θεάματος. Κατά τα άλλα τα παιδικά χρόνια της Νοτίου Ευβοίας ήταν όπως έπρεπε να είναι πολύ παιχνίδι ,θάλασσα και ανεμελιά.

 

Με το σχολείο και τα γράμματα ποια ήταν η σχέση σου τα πήγαινες καλά; Πώς θα περιέγραφες τον εαυτό σου εκείνη την εποχή ;

Υπάρχει μια ιδιαίτερη συνθήκη για τα παιδιά που αλλάζουν συνεχώς σχολικό περιβάλλον. Η σταθερότητα στις επιδόσεις εξαρτάται πολύ από το περιβάλλον στο οποίο καλείται να προσαρμοστεί. Αυτό είναι μια πολύπλοκη κατάσταση που την βιώνεις μόνος. Στην τελευταία μετακίνηση στη Βόρεια Εύβοια όπου πια πήγαινα γυμνάσιο, τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Οι κοινωνίες Νότια-Βόρεια Εύβοια δεν είχαν καμία σχέση μεταξύ τους τότε. Μετακινήθηκα στα μέσα της χρονιάς από ένα γυμνάσιο όπου ήμουν η καλύτερη μαθήτρια, σε ένα όπου έγινα μια μέτρια πρός καλή μαθήτρια για πολλά χρόνια ,δεν ενσωματώθηκα στην ουσία ποτέ σε αυτό το περιβάλλον γιατί όπως ήταν δύσκολο από την αρχή ,με οδήγησε στο να φτιάξω το μικροκοσμό μου στα μέτρα μου και με τη σειρά μου το απέβαλα χωρίς να το έχω καταλάβει. Αυτό το συνειδητοποίησα αργότερα ως φοιτήτρια. Θα χαρακτήριζα μοναχικά εκείνα τα χρόνια ,μέσα στα οποία διάβασα πολύ και άκουσα πολύ μουσική .

 

Οι πρώτες μουσικές επιρροές για το παραδοσιακό τραγούδι  μέσα σου πότε ξεκίνησαν;

Στο στενό οικογενειακό περιβάλλον ,που υπήρχαν πολλοί καλλίφωνοι άνθρωποι, ο πατέρας μου ,γιαγιάδες ,παππούδες, θείες του πατέρα μου ,που ήταν φορείς ενός τρόπου τραγουδήματος που είναι πια εξαφανισμένος ως τρόπος συλλογικής μουσικής έκφρασης στη Β.Εύβοια.Επιπλέον οι παππούδες τις μητέρας μου που ήταν πρόσφυγες και είχαν κι εκείνοι το δικό τους ρόλο στα συνολικότερα ερεθίσματα. Γι αυτό αγαπάω και τιμώ την μνήμη των δικών μου προγόνων ιδιαίτερα. Ήταν οι καλύτεροι δάσκαλοι , αλλά δεν το γνώριζαν.

 

Βιβή πριν αποφασίσεις να ασχοληθείς με το επάγγελμα της τραγουδίστριας,  σου πέρασε η ιδέα από το μυαλό να ακολουθήσεις κάποιο άλλο επαγγελματικό προσανατολισμό; Έχεις σπουδάσει κάτι άλλο;

Στα μοναχικά εφηβικά χρόνια που σας περιέγραψα παραπάνω , ανέπτυξα μια ιδιαίτερη σχέση με τη μουσική. Όταν η νεόφερτη καθηγήτρια μουσικής στο Λύκειο αποφάσισε να φτιάξει μαθητικό συγκρότημα ,πέρασα οντισιόν και έγινα μέλος του συγκροτήματος τότε. Από τότε ήξερα ότι αυτό θα έκανα .Στη συνέχεια σπούδασα παιδαγωγικά, κινηματογράφο και μουσική στο Εθνικό Ωδείο.

Είναι αλήθεια ότι  ένα μέρος του  οικογενειακού σου  ιστού έχει ρίζες από  την Κωνσταντινούπολη και τον Πόντο; Εάν ναι αυτό εσένα προσωπικά πόσο σε επηρέασε  μέσα σου ώστε να σε οδηγήσει στην αγάπη σου για το δημοτικό, το σμυρναίικο  και το ρεμπέτικο τραγούδι ;

Ναι και όπως προανέφερα είναι μια πολύ δυνατή καταγωγή αυτή. Εάν για κάποιο λόγο γίνει αφορμή και σε επηρεάσει στη ζωή σου ,συνδέεσαι για μια ζωή. Αγάπησα ίσως την μουσική τους περισσότερα γιατί αγάπησα πολύ τους ανθρώπους που την έφεραν στη ζωή μου. Είναι κι αυτό μια κινητήρια δύναμη ,που αποτελεί αφορμή να ασχοληθεί κανείς με την τέχνη, η αγάπη για τον άνθρωπο, την ιστορία του, το πέρασμά του από αυτόν τον κόσμο.

Ποιο  παραδοσιακό τραγούδι άκουσες για πρώτη φορά που σε άγγιξε βαθιά και σου έκλεψε ψυχή και νου ;

“Τη θάλασσα τη γαλανή” που το τραγουδάει μοναδικά η γιαγιά μου η Παρασκευή και το φέρει σαν άκουσμα απο τη μητέρα της.

Ποιες είναι  μουσικές σπουδές που έχεις κάνει όσον αφορά την φωνή σου αλλά και τη μουσική; Και κατά πόσο θεωρείς σε βοήθησαν στην περεταίρω επαγγελματική σου εξέλιξη ;

Έχω σπουδάσει κλασικό τραγούδι, βυζαντινή μουσική και έχω παρακολουθήσει πολλούς κύκλους σεμιναρίων διαφόρων ειδών τραγουδιού, Ηπειρώτικο πολυφωνικό ,κλασικό οθωμανικό τραγούδι κ.α. Δεν έκανα τίποτα από τα παραπάνω για επαγγελματική εξέλιξη.Ήταν κυρίως προσωπική η ανάγκη για να γνωρίσω πράγματα. Δεν μπορώ να απαντήσω λοιπόν αν με βοήθησαν ή όχι, καθώς θεωρώ ότι η εξέλιξη και η πορεία του πως τραγουδάει κάποιος από ένα σημείο και μετά καθορίζεται από τα βιώματα του τα προσωπικά,όχι αυτά που φέρει ως κληρονομιά.

 

Βιβή στο χώρο της ελληνικής δισκογραφίας θεωρείσαι  η αντιπροσωπευτικότερη σμυρναίικη φωνή της νεότερης γενιάς.  Θα ήθελα όμως να μου πεις,  εσύ προσωπικά ποιο είναι το είδος μουσικής που αγαπάς πιο πολύ και σε εκφράζει;

Το χω ξαναπεί ότι θεωρώ αυτό το χαρακτηρισμό υπερβολή. Το σμυρναίικο πάντως είναι το είδος που αγαπώ περισσότερο για πολλούς λόγους. Είναι ένας ανεπανάληπτος συνδυασμός πραγμάτων το σμυρναίικο τραγούδι που άπαξ και σε κερδίσει σε μαγεύει και σε πλανεύει.

Βιβή στο καλλιτεχνικό σου μονοπάτι υπήρξαν καλλιτέχνες – ερμηνευτές  με  παραδοσιακά ή ρεμπέτικα ακούσματα  που σε επηρέασαν και αποτέλεσαν  για σένα ένα μεγάλο σχολείο  στη μουσική σου παιδεία;

Υπήρξαν πολλοί άνθρωποι που μοιραστήκαμε τη σκηνή και όλοι είναι μοναδικοί. Δεν θέλω να ξεχωρίσω κανέναν γιατί ο καθένας αφήνει τη δική του προίκα. Σε αυτή τη φάση πρέπει να πω ότι η δουλειά μας είναι δύσκολη και είναι πολύ σημαντικό να έχεις να θυμάσαι όμορφα πράγματα από συνεργασίες, όταν όλα τελειώνουν είναι σημαντικό να έχεις καλά πράγματα να θυμάσαι.

Βιβή, έχοντας στο ενεργητικό σου ένα σημαντικό αριθμό παραστάσεων και συνεργασιών, έρχεσαι  τώρα να βάλεις  την προσωπική σου πινελιά  με  τον πρώτο σου προσωπικό δίσκο με τίτλο “Καρδιοκλέφτρα”.  Πώς αισθάνεσαι για το νέο αυτό βήμα και πώς νιώθεις τώρα που οι ακροατές έχουν τον δίσκο στα χέρια τους;

Θεωρώ ότι ήταν απαραίτητο να υπάρχει ένα αποτύπωμα του τι έχω κάνει ως τώρα. Χαίρομαι που ο κόσμος το αγκάλιασε γιατί ήταν μια κατάθεση που έγινε από καρδιάς και ανεπιτήδευτα. Δεν προσπάθησα να κάνω κάτι που δεν έκανα. Το θεωρούσα και απαραίτητο για την μετέπειτα πορεία μου, καθώς θα ήθελα να τραγουδήσω κι άλλα πράγματα, δεν ξέρω όμως αν έκανα ένα διαφορετικό δισκογραφικό εγχείρημα αν θα επέστρεφα εύκολα ξανά στο δημιούργημα αυτό, καθώς η δισκογραφία γνωρίζετε πως δεν είναι κάτι εύκολο.

Γιατί  επέλεξες να ονομάσεις τον πρώτο σου προσωπικό δίσκο «Καρδιοκλέφτρα»; Ο τίτλος μήπως κρύβει κάποιον μεγάλο έρωτα της ζωή σου;

Ο τίτλος έχει να κάνει με το τραγούδι “Καρδιοκλέφτρα” που συμπεριλαμβάνεται στο δίσκο. Επιπλέον και σε κάτι συμβολικό. Η λέξη καρδιοκλέφτρα υπάρχει σε ένα άγνωστο τραγούδι του δίσκου , τη “Νησιωτοπούλα”, το οποίο δεν έχει άλλη επανεκτέλεση ,εκτός από τη δική μου, και όταν το άκουσα πρώτη φορά το “ερωτεύτηκα”. Περισσότερο όμως τον διάλεξα σαν τίτλο γιατί είναι μια πολύ όμορφη λέξη που δεν χρησιμοποιείται εύκολα στις μέρες μας.

Μίλησε μας για τον πρώτο σου δίσκο … 

Είναι μια συλλογή 11 τραγουδιών 10 προπολεμικών και ενός μεταπολεμικού ρεμπέτικου. Στόχος μου ήταν η προσέγγιση του υλικού ,ώστε να διαμορφώσω έναν προσωπικό ήχο πάνω στο ρεπερτόριο. Σε αυτό με βοήθησε ο Κυριάκος Γκουβέντας ,που είχε την επιμέλεια της παραγωγής και αφουγκράστηκε αυτή μου την ανάγκη. Βασικός μου στόχος ήταν αυτός , να δοκιμαστώ με το ρεπερτόριο για να προσδιορίσω τον ήχο μου. Με αρχηγό το βιολί , στα τραγούδια αξιοποιήθηκαν όλοι οι δυνατοί συνδυασμοί για να αποδοθεί ο ιδιαίτερος χαρακτήρας των κομματιών. Αξιοποιήθηκε ευρύτερα η έννοια της ζυγιάς που πρωταγωνιστεί σε κάθε κομμάτι. Έχουμε δηλαδή σε κάποια τραγούδια να πρωταγωνιστεί το βιολί με το σαντούρι , σε άλλα το βιολί με το κανονάκι, το βιολί με το ούτι ή δύο κιθάρες μαζί .Δημιουργήθηκε έτσι ένα πλούσιο ηχοχρωματικό πλαίσιο. Στην ουσία προσπαθήσαμε να αναδείξουμε την ποικιλία στο ρεπερτόριο αυτό.

Πόσο δύσκολο είναι να είσαι καλλιτέχνης  στην εποχή μας;

Τα πράγματα δυστυχώς άλλαξαν τραγικά μετά την υγειονομική κρίση. Βρισκόμαστε οι περισσότεροι μπροστά σε μια αβεβαιότητα ,σε καινούργια προβλήματα και το μέλλον θα είναι πολύ δύσκολο. Οι περισσότεροι συνάδελφοι έχουν να δουλέψουν από τον Μάρτιο.

Ούτως ή άλλως είναι μια δουλειά που και σε καλές συνθήκες έπαιρνες ρίσκο να την ακολουθήσεις ,γιατί δεν υπάρχει μουσική βιομηχανία όπως κάποτε και στις κρίσεις δεν ξέρει κανένας τη συμβουλή να σου δώσει. Οι περισσότεροι μόνοι μας βρήκαμε το δρόμο να πορευτούμε. Δεν ήταν ποτέ τίποτα έτοιμο και στρωμένο να μας περιμένει. Προς τιμήν μας βεβαίως .Ε , να τα λέμε κι αυτά.

Περάσαμε μια δύσκολη άνοιξη. Όλο αυτό νιώθεις ότι μας έφερε πιο κοντά ή όχι; Πώς το βίωσες εσύ;

Διάβασα πολύ. Άκουσα πράγματα που δεν είχα χρόνο να ακούσω άλλοτε και αποφάσισα να ασχοληθώ με την άλλη έτεροι αγάπη μου τη γραφή. Δεν ξέρω αν θα οδηγήσει κάπου, το σημαντικό είναι ότι κατόρθωσα να συγκεντρωθώ και να γράψω.

Τι θέλεις να παίρνουν μαζί τους οι θεατές – ακροατές στο τέλος μιας παράστασής σου;

Θέλω να φεύγουν “χορτάτοι”από αυτό που ήρθαν να ακούσουν.

 Βιβή  ποιο είναι το μεγαλύτερό σου άγχος στη σκηνή ;

Ήταν για πολλά χρόνια μην κάνω κανένα λάθος και τι θα πει ο κόσμος. Και τότε έκανα και τα πιο πολλά λάθη. Οι δικές μας γενιές είναι ναι μεν σπουδαγμένες ,αλλά αυτό ακριβώς δημιουργεί και πολύ άγχος, γιατί από το φόβο χάνεις την ερμηνευτική σου διάσταση. Δεν είναι δυνατό δηλαδή να κοιτάς στο υπερπέραν για να συγκεντρώνεσαι και για να μη σε “μαλώσουν” μετά οι μουσικοί και να μην έχεις καμία επικοινωνία με τον κόσμο. Αυτά λύνονται όμως με το χρόνο, αρκεί να θέλεις φυσικά να τα διορθώσεις.

Υπάρχουν κάποιοι καλλιτέχνες που θα επιθυμούσες να συνεργαστείτε;

Πάρα πολύ. Κυρίως με ενδιαφέρει να κάνω συνεργασίες με άλλες γυναικείες φωνές. Υπάρχει μια τέτοια σκέψη τώρα και εύχομαι να βοηθήσουν οι συνθήκες.

Υπάρχουν πράγματα  στον χώρο της μουσικής που σε ενοχλούν και θα ήθελες να είναι διαφορετικά; Και εάν ναι ποια είναι αυτά; 

Με ενοχλεί που δεν υπάρχει οργάνωση στη δισκογραφία , ένα πιο υγιές πλαίσιο δηλαδή που θα βοηθούσε πιο εύκολα να προβληθεί μεγαλύτερο κομμάτι της δουλειάς μας .Επίσης είναι πολύ λίγοι πια οι χώροι που φιλοξενούν τις μουσικές μας. Υπάρχουν κι άλλα πολλά.. Και άλλα πολλά που δεν θα ήθελα να επεκταθώ γιατί θα πρέπει να μιλάμε ώρες. Το θέμα της δισκογραφίας είναι το σοβαρότερο. Δεν είναι τυχαίο πως οι πιο παλιοί που έζησαν καλές δισκογραφικές εποχές λένε πως η δουλεία μας χάλασε από όταν σταμάτησε η δισκογραφία.

Πολλοί καλλιτέχνες ισχυρίζονται ότι η τέχνη θέλει θυσίες. Εσύ έχεις θυσιάσει κάποια πράγματα στο βωμό της τέχνης;  

Έχω χάσει πολύτιμο χρόνο από την οικογένεια μου. Αυτό είναι η μεγαλύτερη θυσία. Έχω αρχίσει και δεν μου το συγχωρώ.

Για τις προσωπικές σου στιγμές έχεις δημιουργήσει κάποιο προσωπικό καταφύγιο ;

Είμαι γενικά του σπιτιού, αγαπώ το σπίτι μου και περνάω πολύ όμορφα σε αυτό.

Τι δεν συγχωρείς;

Δεν αντέχω τους ανθρώπους που όταν κάποιος βρίσκεται σε δύσκολη θέση ή αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα, δεν μπορούν να μπουν στη θέση του και να τον κάνουν να νιώσει καλύτερα. Υπάρχουν πολλοί ξέρετε που εκμεταλλεύονται ένα σοβαρό πρόβλημα και αξιοποιούν το χρόνο που ο άλλος το αντιμετωπίζει ,πρός όφελος τους. Να εκμεταλλεύεσαι την κακιά στιγμή κάποιου και να του κάνεις τη ζωή δυσκολότερη από ό,τι είναι; Κι όμως ,είναι γεμάτος κόσμος από τέτοιες αφηγήσεις.

Τι σε χαλαρώνει; Πώς περνάς τον ελεύθερο σου χρόνο;

Κυρίως με διάβασμα. Και όσο γίνεται φροντίζω να έχω χρόνο για τους αγαπημένους μου ανθρώπους.

 Τι σκέφτεσαι για το μέλλον; Ποια είναι τα σχέδια σου;

Ηχογραφώ κάποια καινούργια τραγούδια. Ταυτόχρονα ο εγκλεισμός μου δημιούργησε μια ανάγκη για κάποιες συναυλίες και παραστάσεις που έμειναν στην άκρη και στις συζητήσεις.

Κλείνοντας αυτήν την κουβέντα, τι θα ήθελες  να ευχηθείς  στους αναγνώστες μας;

Θα ευχηθώ υγεία σε όλους και όσο γίνεται να είναι ήρεμοι για να αντιμετωπίσουν αυτή την δύσκολη και παράξενη κρίση που περνάμε.